Bộ Nội vụ vừa đưa ra lấy ý kiến dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc TƯ.

Theo đó, có 3 phương án về khung số lượng sở, ngành. Phương án 1, quy định Hà Nội, TP.HCM không quá 20; các tỉnh còn lại từ 17- 19 sở, ngành. Cả nước sẽ giảm tối thiểu 46 sở.

Phương án 2, Hà Nội, TP.HCM không quá 20; các tỉnh, thành còn lại không quá 17-18 sở, ngành. Cả nước giảm tối thiểu 88 sở, ngành.

Phương án 3, sắp xếp các sở, ngành không vượt quá số lượng hiện có. Hạn chế của phương án này là địa phương không chủ động và thực hiện quyết liệt thì sẽ không tinh giản được đầu mối.

Để đảm bảo thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy có lộ trình, tránh xáo trộn lớn, Bộ Nội vụ đề xuất chọn phương án 1.

17 sở có thể hợp nhất, sáp nhập

Số khung các sở ngành được tính toán dựa trên việc sắp xếp lại 21 sở, ngành hiện có. Trong đó có 4 sở gồm: Tư pháp, TN&MT, LĐ-TB&XH, Y tế được tổ chức thống nhất trên cả nước, 17 sở ngành còn lại giao cho địa phương quyết định hợp nhất, sáp nhập, sắp xếp lại theo từng tình hình.

Cụ thể các sở: KH&ĐT, Tài chính, GTVT, Xây dựng, NN&PTNT, Công thương, GD&ĐT, KH&CN, VH-TT&DL, TT&TT sẽ do UBND tỉnh trình HĐND quyết định giữ ổn định hoặc hợp nhất lại với nhau.

Còn các Sở Nội vụ, Thanh tra tỉnh, Văn phòng UBND, Bộ Nội vụ đề xuất tổ chức thí điểm hợp nhất với Ban Tổ chức tỉnh, UB Kiểm tra tỉnh và Văn phòng đoàn đại biểu Quốc hội, Văn phòng HĐND cấp tỉnh theo tinh thần Nghị quyết số 18 TƯ 6.

Nếu thí điểm hợp nhất Sở Nội vụ với Ban Tổ chức tỉnh ủy thì có tên gọi là Sở Tổ chức - Nội vụ; hợp nhất Thanh tra tỉnh với UB Kiểm tra thì gọi là Kiểm tra - Thanh tra cấp tỉnh. Còn 3 văn phòng: Đoàn ĐBQH, UBND, HĐND cấp tỉnh hợp nhất thành văn phòng tham mưu giúp việc dùng chung với tên gọi là Văn phòng địa phương cấp tỉnh. Tuy nhiên muốn thí điểm việc này phải sửa luật Tổ chức chính quyền địa phương.

Đối với 4 sở đặc thù, chuyên ngành không được tổ chức thống nhất giữa các địa phương gồm: Sở Quy hoạch - Kiến trúc (thuộc UBND TP Hà Nội và TP.HCM) và 3 sở do Chính phủ quy định tiêu chí thành lập là Ban Dân tộc, Sở Ngoại vụ, Sở Du lịch, Bộ Nội vụ đề xuất trao quyền để cấp tỉnh có thể xem xét quyết định giữ ổn định hoặc sáp nhập.

Vì sao phải hợp nhất, sáp nhập sở?

Tờ trình của Bộ Nội vụ nêu rõ cơ sở của việc sắp xếp này. Sở KH&ĐT và Sở Tài chính chức năng, nhiệm vụ có mối quan hệ liên thông với nhau gọi là Sở Tài chính - Kế hoạch.

Việc hợp nhất 2 sở này sẽ tạo điều kiện cho việc tham mưu, giúp UBND cấp tỉnh quản lý nhà nước trong lĩnh vực kế hoạch, đầu tư, tài chính, ngân sách và một số lĩnh vực liên quan được hiệu quả hơn, bảo đảm việc xây dựng quy hoạch, kế hoạch đầu tư phát triển kinh tế, xã hội của địa phương được gắn với khả năng cân đối nguồn lực về tài chính, ngân sách.

Qua đó, hạn chế tối đa sự giao thoa về nhiệm vụ giữa 2 sở này vốn kéo dài qua nhiều nhiệm kỳ Chính phủ.

Về hợp nhất Sở GTVT với Sở Xây dựng, theo Bộ Nội vụ, việc hình thành và phát triển các không gian đô thị hiện đại không thể tách rời giữa quy hoạch xây dựng đô thị với hạ tầng giao thông, nhất là khi Chính phủ đang chỉ đạo đẩy mạnh việc triển khai các dự án theo các hình thức đầu tư công - tư BOT, BT, PPP luôn đòi hỏi có sự gắn kết giữa quy hoạch phát triển giao thông với đô thị.

Vì vậy, việc hình thành một cơ quan quản lý thống nhất hai lĩnh vực này sẽ bảo đảm nâng cao tính hiệu quả, khắc phục những bất cập chồng chéo, thiếu đồng bộ trong quản lý hạ tầng đô thị. Khi hợp nhất tên gọi mới của 2 sở này là Sở GTVT - Xây dựng.

Đối với Sở NN&PTNN với Sở Công thương, tại một số tỉnh, thành phố trực thuộc TƯ có quá trình đô thị hóa và chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tỷ trọng về công nghiệp và dịch vụ thì yêu cầu quản lý nhà nước về NN&PTNN so với các ngành, lĩnh vực khác là không lớn nên không cần thiết thành lập 1 sở chuyên trách tham mưu về lĩnh vực nông nghiệp. Nếu hợp nhất sở mới có tên gọi là Sở Công nghiệp, Nông nghiệp và Thương mại.

Về phương án hợp nhất Sở TT&TT với Sở VH-TT&DL, thực tiễn chức năng quản lý nhà nước đối với ngành, lĩnh vực ở địa phương cho thấy, tại một số tỉnh có địa bàn nhỏ, dân số ít thì yêu cầu quản lý nhà nước về báo chí, xuất bản, in và phát hành; bưu chính; viễn thông… không lớn nên không cần thiết duy trì 1 sở tham mưu chuyên trách về các lĩnh vực này. Khi hợp nhất 2 sở tên gọi sẽ là Sở Văn hóa, Thông tin, Thể thao và Du lịch hoặc Sở Văn hóa, Thông tin và Thể thao.

Còn việc hợp nhất Sở KH&CN với Sở GD&ĐT, các lĩnh vực trên có liên quan mật thiết với nhau. KHCN là nghiên cứu để đưa ra kết quả tối ưu, áp dụng, vận dụng và phục vụ đời sống xã hội. Do đó, việc hợp nhất là phù hợp.