Từ kết quả kiểm tra, xác minh nêu trên, Chủ tịch UBND tỉnh nhận thấy:

5.1. Về yêu cầu xác định lại diện tích đất ở của các hộ bà Trình và ông Vân theo điểm b khoản 5 Điều 24 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP của Chính phủ và các văn bản của UBND tỉnh

- Đối với hộ bà Trình: theo quy định tại điểm b khoản 5 Điều 24 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP thì việc xác định lại diện tích đất ở chỉ được thực hiện đối với trường hợp tại thời điểm cấp giấy chứng nhận trước đây mà người sử dụng đất có một trong các loại giấy tờ quy định tại các khoản 1, 2 và 3 Điều 100 của Luật Đất đai và Điều 18 của Nghị định này nhưng diện tích đất ở chưa được xác định theo quy định tại các khoản 2, 3 và 4 Điều 103 của Luật Đất đai, khoản 3, Điều 24 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP và chưa được xác định lại theo quy định tại điểm b và điểm c khoản 1 Điều 45 Nghị định số 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ về thi hành Luật Đất đai. Tuy vậy, theo trình bày của người khiếu nại tại buổi đối thoại ngày 10/11/2020 và báo cáo của Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đức Thọ (tại Biên bản làm việc ngày 18/11/2020) thì tại thời điểm cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (năm 2001), hộ ông Lê Hữu Tường là đối tượng sử dụng đất không có giấy tờ sử dụng đất theo quy định của khoản 1, 2 và 3 Điều 100 của Luật Đất đai và Điều 18 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP. Do vậy, việc UBND huyện Đức Thọ không xác định lại diện tích đất ở cho hộ bà Trình tại thời điểm thu hồi đất, bồi thường, giải phóng mặt bằng năm 2016 là có cơ sở.

- Đối với hộ ông Vân: năm 2006, ông Tường mất không để lại di chúc; đến năm 2013, các con của ông Tường (gồm: Lê Thanh Hải, Lê Thị Hoài, Lê Quang Hòa, Lê Phước Vân và Lê Cao Cường) đã có Văn bản từ chối nhận di sản thừa kế là 03 thửa đất số 93, 94, 320 với diện tích 3.270 m2, trong đó đất ở: 300 m2, đất vườn: 2.970 m2 và các tài sản gắn liền với đất của ông Lê Hữu Tường đã được UBND huyện Đức Thọ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số S 880986 ngày 15/6/2001; đồng thời, bà Trình và các con cũng lập văn bản phân chia tài sản trong đó thống nhất phân chia toàn bộ tài sản gồm 03 thửa đất số 93, 94, 320 và các tài sản gắn liền với đất của ông Lê Hữu Tường đã được UBND huyện Đức Thọ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số S 880986 cho bà Nguyễn Thị Trình sử dụng và đứng tên kê khai xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Các văn bản này đã được Chủ tịch UBND xã Đức Long chứng thực.

Như vậy, các thửa đất 93, 94 và 320 là di sản thừa kế của ông Tường để lại, các con của ông Tường đã thống nhất phân chia cho mẹ là bà Nguyễn Thị Trình sử dụng và đứng tên kê khai xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Việc ông Vân yêu cầu xác định lại diện tích đất ở của hộ ông Vân theo điểm b khoản 5 Điều 24 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP và các văn bản của UBND tỉnh là không có cơ sở, do hộ ông Vân không có đất bị thu hồi.

5.2. Về yêu cầu áp dung chế độ hỗ trợ tái định cư đối với trường hợp thu hồi đất ở của hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà phải di chuyển chỗ (mỗi hộ 100 triệu đồng) theo Điều 22 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP của Chính phủ và Điều 22 Quyết định số 75/2014/QĐ-UBND của UBND tỉnh

- Đối với hộ bà Trình: bà Trình là hộ bị thu hồi đất nhưng đã có đất ở tại thôn Long Sơn, xã Đức Long (nay là xã Tân Dân), huyện Đức Thọ. Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 79 Luật Đất đai 2013; khoản 1 Điều 6 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP thì hộ bà Trình không thuộc đối tượng được bồi thường đất ở tái định cư. Vì vậy, hộ bà Trình không thuộc đối tượng được hỗ trợ tái định cư theo quy định tại Điều 22 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP và Điều 22 Quyết định số 75/2014/QĐ-UBND của UBND tỉnh.

- Đối với hộ ông Vân: do tài sản ông Tường để lại, các cá nhân đồng hàng thừa kế (trong đó có ông Vân) đã thống nhất để lại cho bà Nguyễn Thị Trình như đã nêu trên nên ông Vân không thuộc đối tượng bị thu hồi đất ở theo quy định tại khoản 1 Điều 79 Luật Đất đai năm 2013. Tuy vậy, hộ ông Vân thuộc diện phải di chuyển chỗ ở do thực hiện giải phóng mặt bằng công trình thủy lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang và không còn chỗ ở nào khác trên địa bàn nên đã được UBND xã Đức Long đề nghị và UBND huyện Đức Thọ phê duyệt giao đất cho hộ ông Vân tại thôn Long Sơn, xã Đức Long (nay là xã Tân Dân) theo diện giao đất có thu tiền sử dụng đất. Như vậy, ông Vân không phải hộ bị thu hồi đất nên không đủ điều kiện được hưởng chế độ hỗ trợ tái định cư theo quy định tại Điều 22 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP và Điều 22 Quyết định số 75/2014/QĐ-UBND của UBND tỉnh.

5.3. Trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước

- Đối với UBND huyện Đức Thọ:

+ Chưa thực hiện thu hồi đầy đủ các diện tích của hộ bà Trình được bồi thường, hỗ trợ để thực hiện dự án xây dựng Kênh chính Ngàn Trươi - Cẩm Trang diện tích lỡ thửa (94,2 m2) thuộc thửa 31, tờ Bản đồ phục vụ giải phóng mặt bằng hệ thống thủy lợi Ngàn Trươi - Cẩm Trang kênh chính Ngàn Trươi đoạn từ KM6+900 đến KC- Gói thầu XL (8-12) (bản đồ được Biên tập lại từ tờ bản đồ địa chính số 13, xã Đức Long và tờ bản đồ số 19, xã Đức Lạc, tỉnh Hà Tĩnh);

+ Việc UBND huyện Đức Thọ ban hành Quyết định giải quyết khiếu nại của bà Trình và ông Vân trong cùng một Quyết định giải quyết khiếu nại nhưng không có danh sách những người khiếu nại kèm theo là chưa đúng với quy định tại Điều 31 Luật Khiếu nại năm 2011; chưa thu thập Văn bản từ chối nhận di sản của các con của vợ chồng ông Tưòng, bà Trình và Văn bản phân chia tài sản (được UBND xã Đức Long xác nhận ngày 12/8/2013) dẫn đến kết quả xác minh của UBND huyện Đức Thọ “các thửa đất mang tên Lê Hữu Tường thuộc sở hữu chung…” và kết luận “do các thửa đất đang còn đồng quyền sử dụng, nên Hội đồng bồi thường quy chủ về đất cho bà Nguyễn Thị Trình… ” là chưa chính xác.

- Đối với UBND xã Đức Long (nay là xã Tân Dân):

Đã thực hiện việc chứng thực Văn bản phân chia tài sản đối với diện tích đất đã được UBND huyện Đức Thọ cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho hộ ông Lê Hữu Tường nhưng không cung cấp thông tin và tài liệu cho Đoàn kiểm tra giải quyết khiếu nại của huyện Đức Thọ.

5.4. Về trách nhiệm của người sử dụng đất:

Trong quá trình sử dụng đất, sau khi ông Tường mất không thực hiện đăng ký biến động đất đai theo quy định tại khoản 2 Điều 46 Luật Đất đai năm 2003; khoản 4 Điều 95 Luật Đất đai năm 2013.

Từ những nhận định và căn cứ trên, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh,

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Không công nhận các nội dung khiếu nại của 02 hộ dân (có Danh sách kèm theo) về việc: yêu cầu xác định lại diện tích đất ở của các hộ theo điểm b khoản 5 Điều 24 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ và các văn bản của UBND tỉnh; yêu cầu áp dụng chế độ hỗ trợ tái định cư đối với trường hợp thu hồi đất ở của hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài mà phải di chuyển chỗ (mỗi hộ 100 triệu đồng) theo Điều 22 Nghị định số 47/2014/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ và Điều 22 Quyết định số 75/2014/QĐ-UBND ngày 03/11/2014 của UBND tỉnh.

Công nhận Điều 1 Quyết định số 2692/QĐ-UBND ngày 04/5/2020 của Chủ tịch UBND huyện Đức Thọ về việc giải quyết khiếu nại của bà Nguyễn Thị Trình và ông Lê Phước Vân.

Điều 2. Giao:

1. Chủ tịch UBND huyện Đức Thọ:

- Điều chỉnh diện tích đất thu hồi trong Quyết định số 5844/QĐ-UBND ngày 05/10/2016 của UBND huyện Đức Thọ về việc thu hồi đất của bà Nguyễn Thị Trình do quyết định chỉ mới thể hiện số thửa đất thu hồi (số thửa 31, tờ bản đồ trích đo số 13, 19) nhưng chưa thể hiện diện tích đất thu hồi (số diện tích của thửa số 31).

- Chỉ đạo Hội đồng bồi thường, hỗ trợ và tái định cư huyện Đức Thọ, các phòng chức năng liên quan, UBND xã Tân Dân tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm, có hình thức xử lý đối với các tổ chức, cá nhân đã có sai phạm trong việc lập hồ sơ thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng và giải quyết khiếu nại của bà Trình, ông Vân.

- Chỉ đạo UBND xã Tân Dân phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể xã Tân Dân tuyên truyền, vận động các gia đình bà Nguyễn Thị Trình, ông Lê Phước Vân chấp hành nghiêm túc Quyết định giải quyết khiếu nại lần 2 của Chủ tịch UBND tỉnh và bảo đảm an ninh, trật tự trên địa bàn.

2. Giao Sở Tài nguyên và Môi trường, Thanh tra tỉnh theo dõi, chỉ đạo, đôn đốc việc tổ chức thực hiện Quyết định này.

Điều 3. Trong thời hạn theo quy định của pháp luật, trường hợp không đồng ý với Quyết định giải quyết khiếu nại này, bà Nguyễn Thị Trình và ông Lê Phước Vân có quyền khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo quy định của pháp luật.