Mở đầu hội nghị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình thông tin: Nước ta có trữ lượng khai thác cát, sỏi khá lớn, trong đó chủ yếu là cát, sỏi lòng sông. Tính đến tháng 5/2017, cả nước có 824 mỏ cát, sỏi được cấp phép. Đến hết năm 2016, có 90 dự án nạo vét, khơi thông luồng hàng hải, đường thuỷ nội địa có tận thu sản phẩm cát được Bộ GTVT cấp phép. Các cơ quan có thẩm quyền đã cấp hơn 500 giấy phép bến bãi kinh doanh, tập kết, trung chuyển cát, hàng trăm bến bãi hoạt động tự phát.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ cũng bày tỏ lo ngại: “Với tình hình khai thác cát như hiện nay thì nguồn tài nguyên này ở nước ta sẽ sớm cạn kiệt và gây ra tình trạng xói mòn, sạt lở bờ sông, làm thay đổi dòng chảy tự nhiên, thất thoát tài nguyên, tác động xấu đến các công trình ven bờ, gây nguy hiểm đến tính mạng, tài sản của người dân sinh sống ở khu vực liền kề, mất an ninh trật tự, gây bức xúc trong nhân dân”.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Quốc Vinh chủ trì điểm cầu Hà Tĩnh

Báo cáo tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công An Lê Quý Vương thông tin: Trong 3 tháng đầu năm 2017, lực lượng công an đã xử lý 2.128 vụ (bằng 48% số vụ cả năm 2016), 749 đối tượng vi phạm (bằng 25% so với tổng số đối tượng của cả năm 2016), tịch thu 26 tàu thuyền hút cát, xử phạt 13,1 tỷ đồng (bằng 31% cả năm 2016). Bộ GTVT đã yêu cầu tạm dừng hoạt động đối với hầu hết các dự án nạo vét, khơi thông luồng hàng hải, luồng đường thuỷ nội địa tận thu sản phẩm cát để bổ sung, hoàn thiện thủ tục theo quy định của pháp luật. Do đó, tình hình khai thác cát, sỏi trái phép đã giảm đi, một số địa bàn trọng điểm đã được kiểm soát.

Tuy nhiên, hiện nay nhiều đối tượng vẫn lén lút khai thác trên các tuyến sông, nhất là vào ban đêm, ngày lễ, ngày nghỉ. “Cát tặc” còn sử dụng bạo lực đe dọa, đối phó với các lực lượng chức năng, tranh giành địa bàn, phương tiện để khai thác trái phép.

Tại hội nghị, các đơn vị liên quan đã phân tích, đánh giá toàn diện, kỹ lưỡng về thực trạng quản lý nhà nước đối với hoạt động khai thác, kinh doanh cát, sỏi cho xây dựng, phát triển hạ tầng. Trên cơ sở đó, nhiều ý kiến đề xuất các biện pháp thiết thực, hiệu quả về thể chế và tổ chức thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, giải quyết căn bản tình hình khai thác trái phép cát, sỏi; tăng cường hiệu lực thi hành chính sách, pháp luật về khai thác, lập lại trật tự trong lĩnh vực khai thác cát, sỏi; đóng góp các giải pháp về nguồn vật liệu thay thế như cát nhân tạo, tro, xỉ…

Sau khi nghe báo cáo và kiến nghị, đề xuất của các bộ, ngành, địa phương, kết luận tại hội nghị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình yêu cầu các bộ, ban, ngành Trung ương và các địa phương tập trung chỉ đạo quyết liệt về các biện pháp phòng chống vi phạm pháp luật trong khai thác, kinh doanh cát, sỏi trên lòng sông, cửa biển.

Các bộ, ngành sớm hoàn hiện các văn bản pháp luật quy định theo chức năng, nhiệm vụ đối với lĩnh vực này; các địa phương sớm xây dựng, phê duyệt phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác, thực hiện quy chế phối hợp giữa các địa phương, các khu vực giáp ranh; tăng cường kiểm tra, kiên quyết đình chỉ các hoạt động thăm dò, khai thác, vận chuyển, kinh doanh cát, sỏi trái phép và không đảm bảo các điều kiện theo quy định...

Tại Hà Tĩnh, sau 3 tháng tăng cường quản lý khai thác, kinh doanh cát, sỏi, các lực lượng chức năng đã phát hiện 56 vụ có hành vi khai thác cát trái phép, trong đó xử lý 39 vụ, tịch thu 9 máy nổ hút cát; xử phạt hành chính với tổng số tiền 145 triệu đồng; đang tiến hành xác minh, làm rõ để xử lý 17 vụ.

Mặc dù tình hình khai thác cát trái phép có giảm nhưng vẫn chưa chấm dứt, nhất là tại các sông Ngàn Sâu, sông La, sông Lam... Các đối tượng vẫn lén lút sử dụng xà lan, thuyền khai thác cát trái phép ở các tuyến sông, cửa biển, nhất là vùng giáp ranh giữa các huyện.

LTT - Theo Thanhtra.com.vn