Trong tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh, trồng cây và “trồng người” đều mang ý nghĩa vô cùng quan trọng. “Trồng cây” và “trồng người” đều là vì lợi ích của quốc gia, vì lợi ích dân tộc.

Trồng cây - trồng người, đó là hai sự nghiệp cao cả trong cuộc đời của lãnh tụ Hồ Chí Minh (Ảnh tư liệu).

Mùa xuân năm 1930, Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập Đảng Cộng sản Việt Nam - nhân tố đầu tiên, quyết định đưa cách mạng nước ta đi tới mục tiêu độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội và xây dựng những con người mới: con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Xuất phát từ quan điểm “cách mạng là sự nghiệp quần chúng”, trong toàn bộ hoạt động của mình, Người luôn coi sức mạnh của nhân tố con người, coi chiến lược con người là chiến lược quyết định thành bại của cách mạng.

Từ quan điểm đúng đắn và khoa học về con người đến vấn đề xây dựng con người - “trồng người” là bước phát triển hợp logic của tư tưởng Hồ Chí Minh. “Trồng người” trở thành yêu cầu khách quan, là vấn đề chiến lược vừa cấp bách, vừa lâu dài, là quy luật của cách mạng Việt Nam: “Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”, “Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc làm quan trọng”.

Bác Hồ thǎm đại biểu giáo viên toàn miền Bắc năm 1958. Ảnh tư liệu

Trong kháng chiến thì cần phải xây dựng chế độ dân chủ nhân dân, “xúc tiến công tác văn hóa để đào tạo con người mới và cán bộ mới cho công cuộc kháng chiến kiến quốc”. Trong xây dựng chủ nghĩa xã hội, Người khẳng định: “Muốn xây dựng chủ nghĩa xã hội thì trước hết cần có những con người xã hội chủ nghĩa”.

“Con người mới”, “Con người xã hội chủ nghĩa” trong chiến lược “Trồng người” của Hồ Chí Minh là những con người phát triển toàn diện, vừa kế thừa những giá trị tốt đẹp của con người truyền thống, vừa hình thành được những phẩm chất và năng lực mới. Họ có thể xuất hiện trong công nhân, nông dân, lao động trí óc và các tầng lớp xã hội khác; họ có thể là thiếu niên, nhi đồng, là thanh niên, là phụ nữ, trong lực lượng vũ trang và nhất là đội ngũ cán bộ, đảng viên của Đảng… Tất cả đều có thể phấn đấu thành những con người mới xã hội chủ nghĩa.

Đề “trồng người” hiệu quả phải kết hợp chặt chẽ 3 môi trường giáo dục gia đình - nhà trường - xã hội (Ảnh tư liệu).

Mẫu số chung của những con người cụ thể, trong những thời kỳ cụ thể đó chính là có mục đích và lối sống cao đẹp, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có chí hướng, phấn đấu cho độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội; những người có đạo đức cách mạng trung với nước, hiếu với dân, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư; có trí tuệ, năng lực chuyên môn; có thể lực, sức khỏe với nghĩa cả vật chất lẫn tinh thần, thể xác lẫn tâm hồn; có năng lực thẩm mỹ; biết đấu tranh không khoan nhượng với cái xấu xa, lạc hậu, phản tiến bộ, phi nhân văn…

Tuy vậy, để xây dựng được những con người với những tiêu chuẩn trên, điều có ý nghĩa đặc biệt quan trọng là phải có những biện pháp “trồng” thích hợp. Chủ tịch Hồ Chí Minh vẫn thường nhắc “Đường lối chủ trương có rồi, phải có biện pháp thực hiện cho tốt. Chủ nghĩa xã hội là phải có biện pháp. Kế hoạch một phần, biện pháp phải hai phần và quyết tâm phải ba phần”.

Biện pháp mà Người vạch ra để “trồng người” hiệu quả là thông qua thực tiễn cách mạng và phong trào thi đua yêu nước; biết nêu gương người tốt, việc tốt; kết hợp chặt chẽ 3 môi trường giáo dục gia đình - nhà trường - xã hội; xây dựng ý thức tự học, tự rèn luyện, thường xuyên tự phê bình và phê bình; tác động vào nhu cầu, lợi ích, giá trị của con người…

Thực hiện lời dạy của Bác Hồ, Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Hà Tĩnh đã và sẽ tiếp tục nỗ lực xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Chiến lược “trồng người” không phải đơn giản, dễ làm mà đó là sự nghiệp khó khăn, phức tạp, sự nghiệp của “trăm năm”, đòi hỏi chúng ta phải có những nhận thức đúng đắn về con người, phải hiểu biết thực sự về con người và phải có những biện pháp tiến hành thích hợp, sáng tạo.

Tuy vậy, chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng rằng, dưới ánh sáng tư tưởng Hồ Chí Minh và những quan điểm, chủ trương đúng đắn của Đảng về chiến lược con người thời kỳ đổi mới, tiềm năng sáng tạo to lớn của con người Việt Nam ngày càng được khơi dậy, nhân lên và phát triển, tạo ra nguồn lực nội sinh quyết định sự giàu có và phát triển toàn diện, bền vững của đất nước. Đây cũng chính là điều mà toàn Đảng, toàn dân Hà Tĩnh tiếp tục nỗ lực bắt nhịp trong mùa xuân mới Tân Sửu 2021.